Την Παρασκευή 17 και το Σάββατο 18 Νοεμβρίου 2017, ο Σεβασμιώτατος
Μητροπολίτης μας κ. Τιμόθεος τέλεσε τα Εγκαίνια του Ιερού Ναού Αγίων
Κωνσταντίνου και Ελένης Τ.Κ. Γεφυρίων.
Ως εκ τούτου, το εσπέρας της Παρασκευής κόμισε μαρτυρικά λείψανα των
αγίων Οσιάθλων των εν Ταώ της Πεντέλης αναιρεθέντων, των εν τη Ιερά Μονή
του Αγίου Σάββα και των εν τη Ιερά Μονή του Οσίου Θεοδοσίου του
Κοινοβιάρχου, τα οποία την επομένη τοποθέτησε στην Αγία Τράπεζα. Στη
συνέχεια χοροστάτησε στην ακολουθία του Εσπερινού.
Στην ομιλία του ανεφέρθη εκτενώς στην ακολουθία των Εγκαινίων.
Το Σάββατο 18 Νοεμβρίου, χοροστάτησε στην ακολουθία του Όρθρου, τέλεσε
την ακολουθία των Εγκαινίων και την Θεία Λειτουργία στον ως άνω Ιερό
Ναό.
Προ της απολύσεως, ευχαρίστησε τον Πανοσιολογιώτατο Πρωτοσύγκελλο της
Ιεράς μας Μητροπόλεως π. Αμφιλόχιο Παπανδρέου, ο οποίος έχει την μέριμνα
για την προετοιμασία και την διεξαγωγή της ακολουθίας των Εγκαινίων
μαζί με τους Διακόνους και τους λαϊκούς συνεργάτες της Ιεράς μας
Μητροπόλεως. Ακόμη, ευχαρίστησε στον εφημέριο του Ιερού Ναού π. Δημήτριο
Ανυφαντή και το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο, καθώς και τον ευσεβή λαό, που
με κατάνυξη και ησυχία μετείχαν στις Ακολουθίες και στην Θεία
Λειτουργία.
Λίγα λόγια για την ακολουθία των Εγκαινίων
Στα
πρωτοχριστιανικά χρόνια η Θεία Ευχαριστία τελούνταν επάνω στους τάφους
των Μαρτύρων. Ο κάθε Μαρτυρικός τάφος ήταν και Αγία Τράπεζα. Στη
συνέχεια με την ανέγερση των Ναών επειδή δεν ήταν δυνατό σε κάθε Ναό να
υπάρχει και Μαρτυρικός τάφος, όρισε η Εκκλησία να εγκαινιάζεται κάθε
Ναός με την τοποθέτηση στην Αγία Τράπεζα τιμίων λειψάνων Αγίων Μαρτύρων,
οι οποίοι απέδειξαν την αγάπη και αφοσίωσή τους στον Κύριο με το
μαρτύριο τους.
Τα Εγκαίνια τελούνται από τον Επίσκοπο, ο οποίος και προσκομίζει τα Ιερά Λείψανα στο Ναό που πρόκειται να εγκαινιασθεί.
Φθάνοντας ο Επίσκοπος στο Ναό, τοποθετεί τα Ιερά Λείψανα επάνω στην
Αγία Τράπεζα. Τότε ψάλλεται μια ειδική ακολουθία της υποδοχής η οποία
περιέχει Μαρτυρικά και άλλα τροπάρια.
Στους αίνους του Όρθρου ο Επίσκοπος διαβάζει δυο προκαταρκτικές ευχές
των εγκαινίων του Καλλίστου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως.
Μετά την απόλυση της ακολουθίας του Όρθρου αρχίζει η ακολουθία των
Εγκαινίων με μία σύντομη προσευχή μπροστά στην Αγία Τράπεζα, στην οποία ο
Επίσκοπος παρακαλεί τον Κύριό μας να αναδείξει και μας μιμητές των
Αγίων Μαρτύρων.
Στη συνέχεια βγαίνουν όλοι έξω από το Ναό.
Ο Επίσκοπος κρατάει στα χέρια του τα Άγια Λείψανα, προπορευομένων των
Ιερέων με το Ευαγγέλιο, και ακολουθούντων όλων των Χριστιανών.
Πραγματοποιούνται τρεις λιτανείες γύρω από τον Ιερό Ναό. Στο τέλος των δυο πρώτων λιτανειών αναγιγνώσκονται δυο Αποστολικά και δύο Ευαγγελικά Αναγνώσματα. Στο τέλος της τρίτης λιτανείας, γίνεται η είσοδος στον Ιερό Ναό με ένα ιδιόμορφο τρόπο.
Πραγματοποιούνται τρεις λιτανείες γύρω από τον Ιερό Ναό. Στο τέλος των δυο πρώτων λιτανειών αναγιγνώσκονται δυο Αποστολικά και δύο Ευαγγελικά Αναγνώσματα. Στο τέλος της τρίτης λιτανείας, γίνεται η είσοδος στον Ιερό Ναό με ένα ιδιόμορφο τρόπο.
Οι πόρτες είναι κλειστές. Ο Επίσκοπος προστάζει αυτούς που είναι πίσω από τις πόρτες να τις ανοίξουν στο Βασιλέα της δόξης.
Στη συνέχεια, ο Επίσκοπος εισέρχεται θριαμβευτικά στο Ναό, τοποθετώντας
τα Άγια Λείψανα στην Αγία Τράπεζα, ενώ ψάλλεται το απολυτίκιο «Ως του
άνω στερεώματος την ευπρέπειαν...». Τώρα είμαστε έτοιμοι να εισέλθουμε
στο κυριότερο μέρος της ακολουθίας.
Ο Επίσκοπος εκχέει τρείς φορές Άγιο Μύρο στα Ιερά Λείψανα, ευχόμενος να
είναι «αιωνία η μνήμη των κτητόρων του Αγίου Οίκου τούτου».
Στη συνέχεια, αφού τα ασφαλίσει σε ειδική θήκη, τα τοποθετεί στο κέντρο
της Αγίας Τράπεζας στην ειδική οπή που υπάρχει, για το λόγο αυτό και
ονομάζεται «φυτόν».
Πάνω από τα Άγια Λείψανα ρίχνει μαρμαρόσκονη και εκχέει κηρομαστίχη.
Το μίγμα αυτό αποτελείται από καθαρό κερί, μαστίχα, σμύρνα, αλόη, θυμίαμα, ρητίνη και λάβδανο.
Αυτά συμβολίζουν τα μύρα με τα οποία ο Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας άλειψε το
Σώμα του Κυρίου, και τα εκχέει για τη στερέωση του ανεγειρομένου Τάφου.
Αφού σφραγισθεί το «φυτόν», ο Επίσκοπος φοράει ένα λευκό χιτώνα που
ονομάζεται σάβανο, σύμβολο της σινδόνης με την οποία τυλίχθηκε το Άγιο
Σώμα του Κυρίου και διαβάζει μια ευχή παρακαλώντας το Θεό να στείλει το
Πανάγιο Πνεύμα και να αγιάσει τον Οίκον τούτον.
Στη συνέχεια ακολουθούν τα ειρηνικά.
Κατόπιν ο Επίσκοπος ευλογεί μια ποσότητα χλιαρού νερού, σύμβολο του
Αγίου Πνεύματος και το εκχέει σταυροειδώς στην Αγία Τράπεζα. Με λευκά
σαπούνια την πλένει και με σφουγγάρια την στεγνώνει.
Η Ακολουθία μας θυμίζει βάπτισμα.
Η Αγία Τράπεζα εικονίζει το Σωτήρα και δέχεται τα του βαπτίσματος όπως Εκείνος.
Στη συνέχεια ραντίζει πάλι την Αγία Τράπεζα με ειδικά αρώματα ψάλλοντας
το «Ραντιείς με υσσώπω και καθαρισθήσωμαι...» και αφού δοξάσει το Θεό
σταυρώνει την Αγία Τράπεζα με Άγιο Μύρο, το οποίο αλείφει στη συνέχεια
με τα χέρια του.
Το Άγιο μύρο φέρνει τη Χάρη του Θεού στη γη. Είναι η δύναμη του
Θυσιαστηρίου, η οποία ενεργοποιείται με τη χάρη των Ιερών Λειψάνων.
Κατόπιν καθαγιάζει πάνω στην Αγία Τράπεζα Ιερά Αντιμήνσια.
Η λέξη Αντιμήνσιο προέρχεται από την ελληνική λέξη αντί και τη λατινική λέξη Μένσα, που σημαίνει Τράπεζα.
Το κάθε Αντιμήνσιο μόλις καθαγιασθεί από τον Επίσκοπο είναι μια μικρή
Αγία Τράπεζα. Είναι απαραίτητο σε κάθε Λειτουργία. Μάλιστα με το
Αντιμήνσιο μπορεί να τελεστεί σε έκτακτες περιπτώσεις η Θεία Λειτουργία
και εκεί όπου δεν υπάρχει Ναός.
Στη συνέχεια ο Επίσκοπος τοποθετεί τις εικόνες των τεσσάρων
Ευαγγελιστών αποτυπωμένες σε λινό ύφασμα στις τέσσερις γωνίες της Αγίας
Τραπέζης, επειδή με τα Ευαγγέλιά τους συνέβαλαν στη στερέωση της
Εκκλησίας. Κατόπιν σκεπάζει την πλάκα της με ένα λευκό ύφασμα που
ονομάζεται «κατασάρκιο».
Αυτό το ύφασμα ποτέ δεν βγαίνει από την Αγία Τράπεζα. Πάνω από αυτό τοποθετούνται τα επίσημα καλλύματα.
Στη συνέχεια ο Επίσκοπος κρατώντας στα χέρια του ένα καλάμι στο άκρο
του οποίου υπάρχει σφουγγάρι με κηρομαστίχη και Άγιο Μύρο, σχηματίζει το
μονόγραμμα του Χριστού (ΧΡ) στα τέσσερα σημεία του Ναού.
Κατόπιν ανάβει καινή κανδήλα και ευλογεί, ψάλλοντας τον πρώτο στίχο της δοξολογίας «Δόξα Σοι τω δείξαντι το Φως...».
Στη συνέχεια αφαιρεί το σάβανο που φορούσε σε όλη τη διάρκεια της Ακολουθίας.
Αυτό το σάβανο τεμαχίζεται σε πολλά μικρά κομματάκια και εμβαπτίζεται
μέσα στην κηρομαστίχη που περίσσεψε. Φεύγοντας από τον Ιερό Ναό,
συνηθίζεται οι πιστοί να λαμβάνουν ευλογία από το σάβανο.
Φωτογραφίες: Λάμπρος Στεργίου