ΤΑ ΔΩΡΑ ΤΩΝ ΜΑΓΩΝ ΚΑΙ ΤΑ ΔΩΡΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ.

π. Βασίλειος Καλλιακμάνης

α) Κατά τη διάρκεια των εορτών παρατηρείται έντονη κίνηση για αγορά και α­νταλ­λαγή δώρων. Προσφέρονται δώρα στους εορτά­ζο­ντες, στα βαφ­τισι­μιά, στα παι­διά, τα ανίψια, το σύζυγο, τη σύζυγο, τους παπ­πού­δες και τις για­γιά­δες, τους φίλους και του γνωστούς, δώρα σε όλους. Το έθιμο είναι πα­νάρ­χαιο. Αφενός τα δώρα στηρίζονται στις σχέσεις, ενώ παράλληλα δημιουργούν σχέσεις, διότι α­νοίγουν φιλά­δελ­φα τον άν­θρω­πο προς τον πλησίον. Τον βγάζουν από την κα­θη­με­ρι­νό­τητα και τον ατο­μι­σμό του και δείχνουν την κα­­λή του διάθεση. Α­κό­μη και μια κάρ­τα να στείλει κάποιος αυτές τις μέρες, ξοδεύοντας λίγο από το χρόνο του, συγκινεί τον αποδέκτη. Ξυπνά μνήμες θετι­κές, γιορτινές και ευφ­ρόσυνες.

β) Ταυτόχρονα όμως τα δώρα δημιουργούν υποχρεώσεις και δεσ­μεύ­­σεις. Διότι όταν κάποιος δεχ­­θεί δώρο, αι­σθά­νεται υποχρεωμένος να ανταποδώσει. Και αυ­τό αποτελεί ευ­καιρία για ανάπτυξη σωστής ή προ­βλη­μα­τι­κής σχέ­σης. Και γίνεται η σχέση προ­βλη­μα­τική, όταν το δώρο προσφέρεται με σκο­πιμότητα. Στις μέρες μας η αγορά δώ­ρων και αγαθών συχνά οδηγεί στην «ιεροτελεστία της κατανάλωσης». ΄Ετσι γεννώνται πολλά ερωτήματα: Ικα­νοποιεί ο άκρατος καταναλωτισμός το εσώτερο επί­πεδο της ψυχής μας, που εικο­νί­ζει το Θεό; Μήπως θεωρούμε ότι αγο­ρά­ζο­ντας και προσφέ­ροντας δώρα, θα δημιουρ­γή­σουμε πιο ανθρώπινες σχέσεις, θα ανα­κου­φι­σθούμε ψυχολογικά, θα βρούμε τη χαρά και το νόημα της ύπαρξης, που άσκοπα σπαταλήσαμε;

γ) Κι ακόμη, καλύπτουμε με τον άκρατο καταναλωτισμό πραγματικές ανάγκες ή προσπαθούμε να γεμίσουμε την άδεια μας ψυχή και το βαθύτερο είναι μας; Μπορεί όμως η ψυχή να ικανοποιηθεί με υλικά αγαθά και ακριβά ή φτηνά, κα­λό­γουστα ή κα­κό­γου­στα δώρα; Σε κάθε περίπτωση αποτελεί κοινή διαπίστωση, ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να χορτά­σει με υλικά αγαθά, διότι έχει θεία καταγωγή και αποτελεί ψυ­χο­­σωματική οντότητα. Η πείνα και η δίψα του σύγχρονου ανθρώπου δεν είναι τόσο υλική όσο πνευ­μα­τι­κή. Όταν η απόκτηση όλο και περισ­­σό­τε­ρων υλικών αγα­θών και δώρων καθώς και η ασφάλιση πίσω από αυτά γίνεται αυτο­σκο­πός, χάνεται η χαρά και το πραγματικό νόημα της ζωής.

δ) Το Ευαγγέλιο του Ματθαίου που ακούγεται στην θεία Λειτουργία των Χριστουγέννων (Ματθ. 2, 1-12) αναφέρεται στα δώρα που προ­σέ­φε­ραν ευλαβικά οι μάγοι στο Χριστό. Κι αυτά ήταν λιβάνι, χρυσάφι και σμύρνα. Αναφέ­ρε­ται ακό­μη στην ειλικρινή ανα­ζή­τηση, τη χαρά και την προσκύνηση των μάγων, αλλά και την πανουργία του Ηρώδη. Διότι μόλις οι μάγοι έφθασαν στα Ιερο­σό­λυ­μα ρωτούσαν: «Πού είναι ο νεογέν­νητος βα­σι­λιάς των Ιουδαίων; Είδαμε να α­να­τέλλει το άστρο του κι ήρ­θα­με να τον προ­­σκυ­νή­σουμε». Όταν έμαθε το νέο ο Η­ρώ­δης, ταράχ­θηκε, και μαζί του ό­λοι οι κά­τοι­κοι των Ιεροσολύμων. Φώναξε λοιπόν ό­λους τους Αρ­χιε­ρείς και τους Γραμ­­ματείς του λαού, και ζήτησε να τον πλη­ρο­φο­ρή­σουν, πού θα γεν­νηθεί ο Μεσ­σίας. Κι αυτοί του απάντησαν: Στη Βηθλεέμ της Ιου­δαίας, σύμφωνα με τον προφήτη.

ε) Ο Ηρώδης τότε κάλεσε κρυφά τους μάγους κι έμαθε απ’ αυτούς από πότε α­κρι­βώς φάνηκε το άστρο. ΄Επειτα τους έστειλε στη Βηθλεέμ λέγοντάς τους: Πη­γαί­νετε και ψάξτε καλά για το παιδί. Μόλις το βρείτε, να με ειδοποιήσετε, για να έρθω κι εγώ να το προσκυνήσω. Οι μάγοι άκουσαν το βασιλιά κι έφυγαν. Μόλις ξεκίνησαν, ξα­ναφάνηκε το άστρο που είχαν δει ν’ ανατέλλει με τη γέννηση του παιδιού, και προχωρούσε μπροστά τους· και τελικά ήρθε και στάθηκε πάνω από τον τόπο όπου βρισκόταν το παιδί. Χάρηκαν πάρα πολύ που είδαν ξανά το αστέρι. Προ­σκύ­νησαν, κι ύστερα άνοιξαν τους θησαυρούς τους και προσέφεραν τα δώρα.

στ) Οι μάγοι αξιώνονται να συναντήσουν τον Χριστό, διότι τον αναζητούν ειλικρινά. Η πορεία τους, που συμβολίζει την ειλικρινή πορεία α­να­ζήτησης κάθε ανθρώπου, κατευθύνεται από λαμπρό αστέρι, άγγελο Κυ­ρίου. Εκείνοι προ­σφέ­ρουν άδολα τα δώρα. Μαζί τους η άλογη κτίση και οι άνθρωποι επιθυμούν να προσφέρουν στον Λυτρωτή τα δικά τους δώρα σύμφωνα με το τροπάριο: «… οι ΄Αγγελοι τον ύμνον · οι ουρανοί τον Αστέρα· …οι ποιμένες το θαύμα· η γη το σπή­λαιον· η έρημος την φάτνην· ημείς δε μη­τέ­ρα Παρθένον». Το ανθρώπινο γένος α­ξιώ­νεται να προσφέρει την Πα­­ναγία Μητέρα. Αλλά για να γευθεί κάθε άνθρωπος τη χάρη της με­το­χής στο μυστήριο της σαρκώσεως καλείται να μι­μη­θεί τη ζωή της.

ζ) Οπότε, σε προσωπικό επίπεδο το ακριβότερο δώρο στον Σαρκωθέντα Λυ­τρω­τή είναι η καθαρή και νήφουσα καρδιά, όπου εκείνος θα βρει τόπο ανα­παύ­σεως. Η ανταπόδοση στη δωρεά του Θεού, στο μυστήριο της κενώσεως και συγκα­ταβάσεως του Θεού Λόγου είναι η ανταπόκρισή μας στο έργο της Χάριτος. Όταν η δωρεά του βα­πτίσματος γίνεται απο­δεκτή και καλλιεργείται στην καθαρή καρδιά του χρι­στια­νού, τότε προσφέ­ρε­ται στον Γεν­νηθέντα Χριστό το μεγαλύτερο δώρο. Σε κοινωνικό επίπεδο ας θυμόμαστε τα άγραφα λόγια του Χριστού: «Μακάριον εστι μάλλον διδόναι ή λαμβάνειν» (Πράξ. 20,35). Καλύτερα είναι να δίνεις παρά να παίρνεις.